De 7 belangrijkste biobased materialen voor renovatieprojecten
Bij renovaties groeit de aandacht voor gezonde, milieuvriendelijke en circulaire bouwmaterialen. Steeds meer huiseigenaren en aannemers kiezen nu voor biobased oplossingen. Biobased materialen zijn gemaakt van hernieuwbare grondstoffen en dragen bij aan een lagere CO₂-uitstoot. Ze zijn vaak dampopen, vochtregulerend en verbeteren het binnenklimaat. We zetten de 7 belangrijkste biobased materialen voor renovaties op een rijtje.
1. Houtvezel
Houtvezelisolatie is een van de meest gebruikte biobased isolatiematerialen. Houtvezel wordt gemaakt van resthout uit de houtverwerkende industrie, zoals zagerijen. Dit circulaire materiaal combineert een hoge isolatiewaarde met goede warmteopslagcapaciteit. Pas je houtvezelisolatie toe in een woning of een ander project? Dan blijven de ruimtes in de winter langer warm en in de zomer koeler. Houtvezelisolatie is bovendien dampopen. Hierdoor kan vocht in de constructie verdampen zonder schade te veroorzaken. Het isolatiemateriaal is geschikt voor daken, gevels, vloeren en wanden. Een van de bekendste producten komen af van het merk Gutex.
2. Leem
Leem wordt al eeuwenlang gebruikt in de bouw en beleeft nu een terechte comeback. Leemstuc of leemverf bestaat uit klei, zand en natuurlijke pigmenten. Deze combinatie van natuurlijke materialen zorgt voor een warme uitstraling. Wat leem zo bijzonder maakt, is de vochtregulerende werking. Leem kan vocht opnemen en weer afgeven, wat schimmelvorming tegengaat en zorgt voor een stabiel binnenklimaat. Bovendien werkt leem akoestisch dempend en is het volledig herbruikbaar. Leemstuc is bijvoorbeeld een duurzame keuze voor wanden en plafonds bij renovatieprojecten. Maar ook in droge binnenruimtes is leemverf erg geliefd. Denk hier aan de woonkamer of slaapkamer.
3. Hennep
Als we het over een materiaal hebben dat recht uit de natuur komt, dan kunnen we hennep uiteraard niet vergeten. Hennep groeit razendsnel en heeft geen bestrijdingsmiddelen of veel water nodig om goed te kunnen groeien. Daardoor is het een van de meest duurzame grondstoffen die er bestaan. Hennepvezels worden verwerkt tot isolatiematten, bouwblokken of vezelplaten. Hennep heeft vergelijkbare isolatiewaarden als minerale wol, maar is volledig natuurlijk en circulair. Een bijkomend voordeel is dat het materiaal vocht reguleert en een positief effect heeft op het binnenklimaat. Hennepblokken kunnen bovendien bijdragen aan de opslag van CO₂ in de gebouwschil.
4. Schapenwol
Een klassieker onder de natuurlijke isolatiematerialen is schapenwol. Het materiaal is zacht, flexibel en eenvoudig te verwerken. Schapenwol heeft ook een uitstekende vochtregulatie. De wolvariant kan tot 30% van zijn gewicht aan vocht opnemen zonder zijn uitstekende isolerende werking te verliezen. Daarnaast neutraliseert het schadelijke stoffen zoals formaldehyde in de lucht. Schapenwol is ideaal voor wie een gezond binnenmilieu belangrijk vindt, bijvoorbeeld bij de renovatie van oudere woningen met beperkte ventilatiemogelijkheden.
5. Katoen
Katoenisolatie wordt gemaakt van gerecyclede kleding en textielresten. Dit is een mooi voorbeeld van een circulaire materiaaltoepassing. Het materiaal is zacht, veilig om mee te werken en heeft een goede geluidsdemping. Omdat het vaak een tweede leven geeft aan afgedankte materialen die vervolgens worden verwerkt tot stevige isolatiematten, heeft katoenisolatie een lage milieubelasting. Bij renovaties van bijvoorbeeld houten vloeren of binnenwanden is isolatie op basis van gerecycled katoen een comfortabele en verantwoorde keuze.
6. Biobased verf
Alhoewel je biobased verf niet per se onder de noemer ‘bouwmateriaal’ zou scharen, speelt het wel een belangrijke rol in duurzame renovaties. Verf is immers de afwerklaag die direct invloed heeft op het binnenklimaat en de luchtkwaliteit. Natuurverf is gemaakt van natuurlijke grondstoffen zoals plantaardige oliën, harsen, krijt en mineralen. Merken zoals Copperant en Tierrafino bieden milieuvriendelijke verfsoorten die vrij zijn van synthetische oplosmiddelen en schadelijke stoffen. Deze verven zijn dampopen, waardoor muren kunnen blijven ademen en vochtproblemen worden voorkomen. Ook heb je per verfsoort genoeg keuzemogelijkheden op het gebied van kleur en afwerking.
7. Cellulose
Cellulose wordt veel toegepast als biobased isolatiemateriaal bij renovatieprojecten. Het materiaal wordt gemaakt van gerecycled krantenpapier dat wordt vermalen tot fijne cellulosevlokken. Deze vezels worden vervolgens behandeld met natuurlijke zouten om ze brand- en schimmelwerend te maken. Cellulose kan worden ingeblazen in muren, vloeren of daken en vult zo alle naden en kieren naadloos op. Hierdoor ontstaat een gelijkmatige isolatielaag zonder koudebruggen. Dankzij de hoge warmteopslagcapaciteit houdt cellulose warmte in de winter vast en voorkomt het oververhitting in de zomer. Aan het einde van zijn levensduur kan cellulose opnieuw worden hergebruikt of gerecycled.
Wil jij ook biobased bouwen in de praktijk?
Renovaties bieden vaak meer ruimte om materialen te kiezen die aansluiten bij de principes om bewuster te bouwen. Dampopen isolatie, natuurlijke afwerking en circulaire grondstoffen dragen namelijk niet alleen bij aan een lagere milieubelasting, maar ook aan een beter binnenklimaat en meer comfort. Bekijk de verschillende materialen, merken en producten in onze webshop.
